Seksuele ontwikkeling 9-12 jaar
Globale ontwikkeling
Kinderen gaan zich op deze leeftijd steeds meer schamen voor hun blote lichaam. Sommigen krijgen voor het eerst verkering, maar ze raken elkaar nog nauwelijks aan. Vanaf een jaar of tien willen ze meer weten over seks, al vinden ze het vaak nog vies. Hun lichaam begint te veranderen en dat maakt ze onzeker. Voor elke ouder geldt: het is goed om in deze leeftijdsfase seksualiteit bespreekbaar te maken en te zorgen voor goede seksuele voorlichting. Het is bijvoorbeeld belangrijk dat kinderen leren dat porno ‘gespeelde seks’ is en dat het er in het echt heel anders aan toe gaat. Liefde, seks en respect horen bij elkaar en voor kinderen van deze leeftijd is het geruststellend om dat te begrijpen. Ook mag een ander je niet zomaar aanraken (en omgekeerd). Als ouder kunt u uw kind helpen om duidelijk te zijn over zijn grenzen.
Specifiek voor anorectale malformatie/de ziekte van Hirschsprung
Ook voor uw kind met een anorectale malformatie of de ziekte van Hirschsprung is dit de leeftijdsfase waarin hij zich meer bewust wordt van lichamelijke verschillen, schaamte en seksualiteit. Toch kan de aandoening belangrijke verschillen met zich mee brengen. Zo kan uw kind van kleins af aan gewend zijn dat anderen hem aanraken tussen de benen: voor het spoelen, voor het oprekken van de anus, voor onderzoeken en operaties. Dat is weliswaar noodzakelijk en gebeurt met de beste bedoelingen, maar dat neemt niet weg dat het ook onbedoelde gevolgen kan hebben. Denk aan weerstand tegen seksualiteit vanwege de associatie met pijn en narigheid, of aan problemen met het stellen van grenzen. Immers: als vroeger allerlei mensen aan jou mochten zitten, weet je misschien niet goed hoe je je grenzen stelt bij ongewenste aanrakingen. Ook schaamte kan een extra grote rol spelen bij uw kind. Het kan er nu eenmaal anders uitzien van onderen: billen, piemel en anus kunnen anders van vorm zijn of op een andere plek zitten. En uw kind kan altijd onverwacht poep of plas verliezen of winden laten.
Oplossingen
Net als voor alle kinderen geldt ook voor uw kind: goede seksuele voorlichting helpt uw kind om een gezonde houding tegenover seks te ontwikkelen. Daarnaast is het van extra belang dat u uw kind helpt bij het leren stellen van grenzen. Vanwege zijn medische geschiedenis is hij daarin wellicht kwetsbaarder dan andere kinderen. Let goed op of uw kind situaties vermijdt uit angst voor ongelukjes of schaamte over het eigen lichaam. Ook in deze leeftijdsfase geldt: openheid helpt. Als de omgeving weet wat er speelt, is het gemakkelijker om er rekening mee te houden, oplossingen te bedenken en afspraken te maken. Blijft uw kind situaties vermijden, schakel dan professionele hulp in. Uw kind mag en kan net zo goed als een ander plezier hebben in uitstapjes, sporten en samen met andere kinderen leuke dingen ondernemen!
“Ja we zijn sowieso een hele open familie. We hebben nooit echt moeite gehad om dingen bespreekbaar te maken. Als je problemen had, dan werd het gewoon besproken dus dat helpt er dan ook bij. Als alles in de doofpot werd gestopt, dan denk ik ook niet dat ik er zo in had gestaan [hij praat makkelijk over zijn aandoening en vertelt het ook aan zijn omgeving].”
Meer weten?
Over de seksuele opvoeding van kinderen van 9-15 jaar
Over seksuele voorlichting per leeftijdsfase
Over seksuele ontwikkeling van kinderen met een aandoening
Over de ervaringen van een jongen van 12 jaar met een anorectale malformatie